Een UNEP-rapport stelt dat "de wereld deze eeuw nog steeds afstevent op een temperatuurstijging van meer dan 3°C". Het is verbazingwekkend om te zien dat de wereld jaarlijks ongeveer 50 miljard ton CO2 produceert. De agrarische sector is een belangrijke uitstoter die bijdraagt aan ongeveer 10-14% van deze emissies. Afgezien hiervan gaat het ook om landbouwpraktijken die hulpbronnenintensief zijn en tot bodemdegradatie leiden. Daarom is het essentieel om regeneratieve landbouw toe te passen om de gewasopbrengst te verhogen zonder schade aan het milieu te veroorzaken.
Wat betekent regeneratieve landbouw?
Regeneratieve landbouw omvat landbouwpraktijken zoals koolstofarme boerderijen die de productiviteit willen verbeteren en de biodiversiteit willen vergroten door de koolstofvoetafdruk te verkleinen. De fundamentele principes zijn onder meer het verminderen van bodemverstoring, het bedekken van het bodemoppervlak door middel van vegetatiebedekking, het opnemen van diverse gewassen en levende wortels in de bodem en het laten grazen van vee. Deze praktijken verwijderen de koolstof die in de atmosfeer aanwezig is en brengen deze terug naar de grond, waardoor de akkers worden omgezet in een 'koolstofput'.
Regeneratieve landbouwpraktijken die koolstof vastleggen
Koolstofvastlegging verwijst naar het vastleggen van koolstof uit de atmosfeer in bodems, planten, waterlichamen en andere geologische formaties. Dit fenomeen vermindert koolstofdioxide, dat verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. Vanwege de toenemende bezorgdheid over de uitstoot van broeikasgassen (broeikasgas), hebben organisaties praktijken aangenomen die leiden tot koolstofvastlegging. Enkele van deze inspanningen worden hieronder vermeld:
- Bewerken verminderen: Constant ploegen of bewerken leidt tot bodemerosie en degradatie. Deze activiteiten stoten ook grote hoeveelheden koolstofdioxide uit in de atmosfeer. Het toepassen van low-till praktijken vermindert bodemverstoring en kooldioxide niveaus en creëert een gezonder milieu voor de gewassen.
- Stikstofmeststoffen: Naast het verhogen van de gewasopbrengst draagt stikstof ook bij aan het proces van koolstofvastlegging. Daarom gebruiken boeren nu stikstofmeststoffen om de organische stof in de bodem te verbeteren en tegelijkertijd de resultaten te verbeteren.
- Mulchen: Boeren brengen mulch, een laag organisch materiaal, op de grond aan om de vruchtbaarheid te verbeteren en de groei van onkruid te verminderen. Bovendien hebben onderzoeken aangetoond dat vier jaar mulchen leidt tot een toename van de koolstofvastlegging met 41%.
- Omslag bijsnijden: Deze praktijk beschermt de bodem tegen de erosie van wind en water met behulp van onneembare wortels. Het helpt de bodem vocht vast te houden, vermindert de noodzaak van grondbewerkingen en leidt tot de groei van microben die het koolstofgehalte in de grond verhogen.
- Biochar: Het is een stof die lijkt op houtskool die wordt geproduceerd door het verbranden van organisch afval. Bij het proces komen geen giftige dampen vrij. In plaats daarvan verbetert het de bodemstructuur en het vermogen om water vast te houden, waardoor het verlies van vitale voedingsstoffen wordt voorkomen. Bovendien geeft het stabiliteit aan koolstof, waardoor het niet in de atmosfeer kan ontsnappen.
- Compost bestaat uit een mengsel van organische ingrediënten die worden gebruikt om de bodem vruchtbaar te maken, gemaakt door het ontbinden van voedsel en plantaardig afval. En het is rijk aan essentiële voedingsstoffen en microben. Meestal wordt compost toegepast in theeën die een mengsel zijn van organische mest en water. Het proces draagt bij aan de ontwikkeling van micro-organismen die via fotosynthese koolstof in de bodem vastleggen.
- Agroforestry is een vorm van landbeheer die bomen en struiken integreert met gewassen als onderdeel van regeneratieve landbouw. Het biedt bodembescherming door sterke wortels, beschermt gewassen tegen regenbuien en helpt koolstof uit de atmosfeer op te slaan.
Waarom zouden we regeneratieve landbouwtechnieken toepassen?
Regeneratieve landbouwtechnieken bieden tal van voordelen:
- Vermindert de uitstoot van broeikasgassen: Voedselproductieprocessen dragen bij aan ongeveer 26% van de wereldwijde broeikasgasemissies die een belangrijke oorzaak zijn van de opwarming van de aarde. Regeneratieve landbouw probeert technieken te introduceren die leiden tot een sterk verminderde uitstoot van broeikasgassen.
- Verzacht klimaatverandering: Koolstofvastlegging en verminderde BKG-emissies door middel van regeneratieve technieken voor landbeheer zullen de klimaatverandering helpen bestrijden.
- Brengt graslanden nieuw leven in: Beheerde begrazing door vee is een efficiënte regeneratieve techniek om degradatie van graslanden te voorkomen. Op dit moment is 70% van het groen aangetast en heeft het geen nut voor de landbouw.
- Verbetert de bodemgezondheid: Jaarlijks verliezen we 24 miljard ton grond door erosie. Studies hebben aangetoond dat deze regeneratieve methoden leiden tot de groei van vitale microben die de basis vormen voor een gezonde bodem.
- Minder synthetische chemicaliën: Er is een laag gebruik van chemicaliën en schadelijke pesticiden, en dus is er minder watervervuiling door uitspoeling.
- Zorgt voor voedselzekerheid: Regeneratieve landbouwmethoden maken gebruik van biologische landbouwtechnieken die meer opbrengst opleveren, zelfs in minder gunstige weersomstandigheden.
- Verhoogt de winstgevendheid: Minder investeringen in chemische inputs zoals meststoffen, antibiotica, pesticiden en herbiciden verhogen de winstmarges. Een laag, efficiënt gebruik van deze producten verhoogt ook de gewasopbrengst.
- Voorkomt droogte: Regeneratieve landbouwpraktijken verhogen het vochtretentievermogen van de bodem, waardoor droogte op de lange termijn wordt aangepakt.
Regeneratieve landbouwpraktijken leiden tot koolstofvastlegging, waardoor het niveau van broeikasgassen in de atmosfeer wordt verminderd. In dit verband is het belangrijk om het concept van koolstofcompensaties te noemen. Het is een onlangs geïntroduceerde regeling waarmee bedrijven en particulieren kunnen investeren in verschillende milieubeschermingsprojecten over de hele wereld om hun ecologische voetafdruk te compenseren. Het heeft tot doel de effecten van klimaatverandering te verzachten door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en multinationals ertoe aan te zetten deel te nemen aan inspanningen voor natuurbehoud.
In het huidige scenario zijn er verschillende technologieën in opkomst die regeneratieve landbouwpraktijken willen stimuleren door middel van slimme oplossingen. De agrarische sector maakt nu steeds meer gebruik van ICT, robotica, automatisering, bodem- en gewasmonitoringsystemen en biotechnologische hulpmiddelen voor bedrijfsbeheer.
Cropin, een toonaangevend AgTech-bedrijf, biedt slimme oplossingen via toepassingen zoals SmartFarm die het bedrijfsbeheer vereenvoudigen. Deze tools zorgen voor efficiëntie en productiviteit in landbouwpraktijken en streven tegelijkertijd naar het behalen van duurzaamheidsdoelen. Het intuïtieve platform van Cropin stelt landbouwbedrijven in staat om regeneratieve landbouw bij boeren aan te moedigen.